(ေလၼင္-၄)
မုဟုိတ္ဒးေဗၱာန္ဓမၼသကူလ္ နကု္ဘာသာမန္
...............................................................
မိက္ဂြံတီပေရာဓမၼသကူလ္(Dhamma School)ေတွ္
ဒးတီလ၀္ပေရာသာန္ေဒသကူလ္(Sunday School)ကုီ
.
ပဍဲကု္ဍဳင္မန္ဗမာဂွ္ ယၼဳမၢး ဓမၼသကူလ္ဂွ္ ဗြဲၾက'ဏံရ ဂြံမိင္ေကတ္။
ဟလုိင္ေကင္မိင္ ေကင္ညာတ္လ၀္ဂွ္ အခိင္ကၼာတ္ဘာတန္ဂွ္
ပဍဲအၾကာဍဳင္ေဇၷာ္ သြက္ခ႐ွ္ေကာန္ဗုဒၶဘာသာတံဂွ္ ဗေတာန္မံင္ ပဍဲျဇပ္သဘင္ဓရ္ ေကာ္မံင္ တန္ေဗၱာန္ေယန္သၷာင္ဗုဒၶဘာသာ (ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမွုး သင္တန္း)ရ။ ပဍဲမန္ပုိယ္တံေတွ္
လိက္ပတ္ေယန္သၷာင္ဗုဒၶဘာသာ ဟုီစဂြံရ။ ညံင္ေကာန္ငါက္မန္တံ
ဂြံေလပ္လိက္ပတ္မန္ သုီကု္ေယန္သၷာင္ကုီတုဲ ေတာဲလ၀္ရ။
သြက္ဂကူဗၼာတံ လိက္ပတ္ဗမာဂွ္ ေဗၱာန္မံင္ဘာတန္ေရာင္တုဲ
ဓ၀ိင္ေဍံတံဟြံမြဲရ။
.....
လညာတ္ဓမၼသကူလ္ဂွ္ ဇာပ္ကႅဳင္နဴကု္ ဘာသာန္ေဒသကူလ္
နဴဍဳင္သိင္ဃု္ (လၼဳဟ္ေကာ္ - သီရိလကၤာ)ဟုီစေထက္ရ။ မိက္ဂြံတီပေရာ
ဓမၼသကူလ္ေတွ္ ဒးတီလ၀္ပေရာ သာန္ေဒသကူလ္ကုီေရာင္။
ညံင္ရ'ဍဳင္မန္ဗမာပုိယ္စုိပ္အာသၼ၀္တဲအဂၤလိက္ကုီ ဍဳင္သိင္ဃု္ေတံေလ၀္
ေကင္စုိပ္လ၀္သၼ၀္တုဲ ဂကူပ၀္ဂ်ဴဂီ၊ ဂကူဒါခ်္၊ ဂကူအဂၤလိက္တံရ။ ဍဳင္သိင္ဃု္ဂွ္
ဒွ္ဍဳင္ေဒၢတ္ဗုဒၶဘာသာ ေဇၷာ္ကု္ျဇဟတ္ေရာင္ဂွ္ ပုိယ္တံတီမံင္အုိတ္ရ။
အတုိင္မန္ပုိယ္ပေတွ္လ၀္ မွာေထရ္ဗုဒၶဘာသာ အာခ်ဴခ်ာဲပိဋကတ္ပိကုီ
သၼိင္ဓမၼေစတီ ဗလးဏးခမီမန္ အာဗွ္ခမီ ပဍဲသီကလ်ာဏီ ဍဳင္သိင္ဃု္ကုီ
ရံင္ကု္ဟုိတ္ညိညသာ္ဏံတဲု ဍဳင္သိင္ဃု္ဂွ္ ဒွ္ဍဳင္ေရွ္ေသွ္ဗုဒၶဘာသာ
ျဇဳိဟ္နက္တ'ရ။
.....
ေကာန္ဍဳင္သိင္ဃု္တံ တိဍာ္သၠဳတ္လငုိ၀္တံ ဒးဒုင္ထိင္အာနဴကု္ဘာသာမြဲသအာင္ မပၱံကု္ ဂကူပ၀္ဂ်ဴဂီ၊
ဂကူဒခ်္တံ စနဴကု္ ၁၆ ဗြ၀္ကႅံေတံတုဲ ပဍဲကု္ သၷာံခေရတ္စ ၁၉ ဗြ၀္ကႅံဂွ္ ဒးဒုင္စုိပ္သၼ၀္တုဲ အဂၤလိက္အုပ္ဓုပ္တံရ။ အဂၤလိက္တံဂွဪ ဟုိတ္ဒွ္ဘာသာခေရတ္ယွာန္တုဲ ဘာသာေဍံတံ အေခါင္ေဇၷာ္ေမာ၀္ရ။ ဗုဒၶဘာသာဂွ္ ျဇဟတ္ဍဳိန္လ်ေစွ္မံင္ရ။ ဘာသာန္ေဒသကူလ္ဂွ္ စနဴ ဂကူခေရတ္ယွန္တံကႅာရ။ အခိင္ဘာတန္ကၼာတ္
ပဍဲတငဲအဒိုတ္မြဲတငဲဂွ္ ေကာန္ငါက္ဂကူခေရတ္ယွာန္တံ ဂြံတီပေရာ၀င္
ပေရာဒဒွ္ ဍဳိပ္သကုိပ္ဘာသာ ေဂ်ေသက္ခရုိက္ေဍံတံတုဲ ဗေတာန္တ'အုိတ္ရ။
သာန္ေဒသကူလ္ဗုဒၶဘာသာ ဂြံကတု္ဒွ္ကႅဳင္ပဍဲဍဳင္သိင္ဃု္ေတံဂွ္ ပဟုိတ္နဴ
ေကာန္အေမရိကာန္ ဂကူခေရတ္ယွာန္မြဲတႅ မၷဳံယၼဳ သတီလ္အ၀္ကတ္ (Steel Alcott)တုဲ ကတု္ဒွ္ရ။
....
သတီလ္အ၀္ကတ္ဂွ္ စုိတ္လုပ္စကု္ဓရ္က်ာ္ စုိပ္ကႅဳင္ဍဳင္သိင္ဃု္တုဲ ဂြံလငတ္ေကတ္ဓရ္က်ာ္ ျဇိဳဟ္နက္ကႅဳင္လတူဓရ္က်ာ္တုဲ နဴခေရတ္ယွာန္
ေကႅာံအာ ဒဒွ္ဗုဒၶဘာသာရ။ ညာတ္ေကတ္ ဗုဒၶဘာသာဍဳိန္လ်မံင္ ပဍဲခရွ္တံကုီတုဲ ညးေတံစန္ဒက္ သၼတ္ၾတဳံသၼတ္ျဗ'ဗုဒၶဘာသာတံတုဲ စပတန္ဘာသာန္ေဒသကူလ္ရ။ ၾက'ဏံ တန္ေဗၱာန္ဗုဒၶဘာသာဂွ္
ျပးသႅဲလးတိတ္အာ ၾကပ္ဇၼာပ္ကြာန္ေကာန္ဗုဒၶဘာသာတံႏြံရ။
....
နဴကု္ဍဳင္သိင္ဃု္တိတ္ဗလးသၼ၀္တုဲအဂၤလိက္တံတုဲ အလုံမြဲဍဳင္ဂွ္ ဟုိတ္နဴေကာန္ဗုဒၶဘာသာဂႅဳိင္တုဲ ဗုဒၶဘာသာဂွ္ ဒွ္အာဘာသာဍဳင္
(State Religion)ရ။ ဇၼာပ္ေကာန္ငါက္ဗုဒၶဘာသာ အလုံမြဲဍဳင္
ဒးတုိန္ဘာသာန္ေဒသကူလ္ ဒးေလပ္သၨဳိင္ဗုဒၶဘာသာေရာင္ဂွ္
နကု္ပေရာဂ်က္အလု္အသီ ေဖ်ံလ၀္ရ။ ဟုိတ္နဴကု္အလု္အသီထၸ့လၻာ္တုဲ
ဇၼာပ္ေကာန္ဗုဒၶဘာသာ တကံသိင္ဃု္ဂွ္ တီမံင္သၨဳင္ဗုဒၶဘာသာ
မပၱံကု္ဒၢဳိန္သီ၊ ပူဇာက်ာ္၊ လေငါ၀္က်ာ္၊ တီ၀င္က်ာ္၊ တီသၨဳိင္ဓရ္ရ။
....
ပဟုိတ္နဴ  ဘာသာန္ေဒသကူလ္ႏြံတုဲ ေယန္သၷာင္ဗုဒၶဘာသာ
ပဍဲဍဳင္သိင္ဃု္ (သီရိလကၤာ)ေတံ ဂြံဂု္လဟု္ ဒယွ္တွ္မာန္တုဲ
အခုိက္အလုိက္ဗုီျပင္ ညးတံကု္မံင္ ကြတ္ေဗၱာန္ကု္ ေကာန္ငါက္ဗုဒၶဘာသာ
ညးေဍာတ္တ္တံဂွ္ ဇၼာပ္ခမီသင္ ညးမအာကတ္လိက္ ဍဳင္သိင္ဃု္ေတံ
ညာတ္ဒးတုဲ ဟြံထုိင္သးမံင္ဟြံဂြံ ေထက္ကု္ဒးထုိင္သး ေထက္ကု္ဒးေကတ္
ဂုဏ္စရာဲသၼဟြံက ေထက္ကု္ဒးပေတာံဗက္ကုီေရာင္ဂွ္ ညးေကင္ကတ္လ၀္
လိက္ပဍဲဍဳင္သိင္ဃု္တံ ဟုီဂးဒၼံင္အုိတ္ရ။
.....
(သၨဳိင္ဗုဒၶဘာသာ ပဍဲေကာန္မန္ပုိယ္ ဂြံႏြံကုီဂွ္ ဒွ္ကေမႅာန္ခမီသင္မန္
ဒွ္ကေမႅာန္ဍဳိပ္သကုိပ္မန္ ေကာန္ဗုဒၶဘာသာတံ ဟြံေသင္ဟာ)
....
ဆက္အာ (ေလၼင္-၅)ပႅန္ေရာင္။
Credit to Gho Saka.